Explore studie “Het valonderzoek”

Valincidenten vormen wereldwijd een groot gezondheidsprobleem bij ouderen, met bijna 33% van de thuiswonende ouderen die jaarlijks valt. Deze incidenten zijn in verband gebracht met letsels, morbiditeit, mortaliteit en hoge zorgkosten. Het tijdig detecteren en behandelen van patiënten met een verhoogd valrisico is daarom essentieel om valincidenten te voorkomen. Onderzoek heeft aangetoond dat voetproblemen, zoals voetpijn, standsafwijkingen aan de tenen en verminderd gevoel, gerelateerd zijn aan valincidenten. Gezien dit bewijs zou de beoordeling van de voeten een routineonderdeel moeten zijn van valpreventie, waarbij de podotherapeut een cruciale rol speelt.

Omdat er steeds meer bewijs is voor de relatie tussen voetproblemen en valincidenten, is het belangrijk dat podotherapeuten betrokken worden bij de preventie van valincidenten. Om podotherapeuten te ondersteunen bij het identificeren van ouderen met een verhoogd valrisico, is een klinisch voorspellingsmodel (CPM) ontwikkeld. Dit model is specifiek ontworpen voor gebruik in podotherapiepraktijken en is intern gevalideerd. Het model heeft een acceptabele nauwkeurigheid in het voorspellen van valincidenten bij thuiswonende ouderen die de podotherapeut bezoeken.

Klinisch model

Het klinische model helpt podotherapeuten bij het voorspellen van valincidenten onder thuiswonende ouderen die hun praktijk bezoeken. Het model bestaat uit vier factoren: valhistorie, onstabiel gevoel, loopsnelheid en spierkracht van de tenen. Dit model is eenvoudig te gebruiken in de podotherapiepraktijk en kan valincidenten binnen 12 maanden voorspellen. De volledige resultaten van dit onderzoek zijn in januari 2022 gepubliceerd. Daarnaast zijn de opzet en voorlopige resultaten van het onderzoek samengevat in een informatieboekje en poster over valpreventie. In 2023 werd de podotherapie richtlijn voor valpreventie gepubliceerd, die verdere richtlijnen biedt voor het omgaan met valrisico’s bij ouderen.

Explore studie

Voordat het model echter met voldoende vertrouwen gebruikt kan worden in de klinische praktijk, dient het model extern gevalideerd te worden. Hiervoor is de EXPLORE studie opgezet: External validation of a prediction model for falls in community-dwelling older adults in podiatry practices. De EXPLORE studie is een multi-center observationele cohortstudie waaraan onder andere podotherapie praktijken aangesloten bij De Loopzorg Alliantie deelnemen. De Loopzorg Alliantie praktijken voeren de baselinemeting uit en Rondom Podotherapeuten verzorgd de follow-up. Deze studie wordt gedeeltelijk (45%) gefinancierd door de Nederlandse Vereniging van Podotherapeuten (NVvP).

Met dit onderzoek en de voortdurende ontwikkeling van het klinische model willen we podotherapeuten ondersteunen in het inschatten van het valrisico en een bijdrage leveren aan preventie van valincidenten.

Methode

We voeren een observationeel prospectief extern validatieonderzoek uit in meerdere podotherapie praktijken aangesloten bij onder anderen Loopzorg Alliantie. Thuiswonende ouderen (n=330) >65 jaar of ouder die de podotherapeut consulteren worden geïncludeerd. We verzamelen tijdens baselinemeting de voorspellers van het ontwikkelde CPM (valhistorie, onstabiel gevoel tijdens het staan/lopen, kracht van de plantairflexoren van de kleine tenen, en loopsnelheid). De primaire uitkomstmaat is het optreden van een val tijdens een follow-up periode van 12 maanden en wordt verzameld met behulp van een self-report kalender, en telefonisch contact ieder kwartaal. In dec 2024 is aan reeds deelnemende praktijken kenbaar gemaakt dat ze voor deze studie punten voor het kwaliteitsregister kunnen ontvangen. Ook is de studie ingebed in het onderwijs zodat studenten van Fontys en Saxion Hogeschool kunnen ondersteunen in het includeren van patiënten en het verzamelen van data voor deze studie.

Status en voortgang

Momenteel zitten we op bijna 50% van de benodigde inclusie. De studie zal voorlopig nog doorlopen tot het gewenste aantal participanten is bereikt. In december is er een publicatie verschenen in de Podosophia naar aanleiding van een interview over deze studie. De publicatie is hier te vinden: Van reumatoïde artritis tot valincidenten.